نکته: کار بر روی اضطراب والدین به درمان اضطراب فرزندان کمک می کند.
چالشی که خیلی از والدین با آن درگیر هستند: من دو بچه دارم، 3 و 1 ساله. آنها را به تازگی به مهدکودک فرستاده ام، اما به نظر می رسد حضور در مهد کودک برای آنها خیلی سخت است. هر بار که مهدکودک را ترک میکنم، آنها نگران می شوند و گریه می کنند. چگونه می توانم جدایی را برای آن ها آسان تر کنم؟ ترس از جدایی و طرد شدن بین والدین و فرزندان به هر دلیلی می تواند یک نقطه شیوع برخی از اختلالات روانی باشد.
اضطراب جدایی در والدین چگونه است؟
زمانی که والدین نگران فرزندشان هستند، اضطراب جدایی در هر دوی آنها ایجاد شده است، چرا که والدین نیز در مورد نگرانی و گریه فرزندشان هنگام جدایی اضطراب را تجربه می کنند. اضطراب جدایی برای کودکان یک احساس طبیعی و قابل درک است، به دلیل آن که : (الف) مراقب اصلی در حال ترک آن ها است و (ب) مراقبان جدید آن ها افرادی غریبه هستند.
چگونه میتوان اضطراب جدایی کودک را کاهش داد؟
یکی از راه‌های کمک به کاهش اضطراب و استرس این است که کودک را در یک منطقه امن و درواقع یک مهدکودک مورد اعتماد ثبت نام کنیم. چگونه می توان به کودک کمک کرد تا مراقبان جدید یعنی مربیان مهد را به دایره مورد اعتمادش (یعنی خانواده) وارد کند؟ یک راه این است که والدین پس از اطمینان نسبت به مکان جدید و مربیان، به آن ها اعتماد داشته باشند و این حس اعتماد را به کودک منتقل کنند. این بدان معناست که والدین باید روی اضطراب خود در مورد فرزندشان کار کنند و زمانی که او می خواهد با محیط جدید با کشمکش و گریه سازگار شود، اضطرابی را تجربه نکنند.
افراد چگونه به شرایط جدید واکنش نشان می دهند؟
برای بسیاری از افراد سازگارشدن با تجربیات کاملاً جدید دشوار است، اما برای برخی افراد این سازگاری بسیار دشوارتر است. این مساله در مطالعات متعددی نشان داده شده است که : خیلی از افراد اغلب معتقدند و پیش بینی می کنند که برخی از شرایط آینده برای آن ها غیرقابل تحمل خواهد بود. بچه ها هم این کار را می کنند. این مساله معمولا در مورد شرایط جدید بوجود می آید، اما به‌رغم چنین ترس‌ها و نگرانی هایی، به عنوان یک بزرگسال میتوان در عرض چند ماه خود را با شدیدترین تغییرات سازگار کرد و بچه‌ها حتی سریع‌تر سازگار می‌شوند.
چگونه باید از کودک جدا شد؟
ممکن است مهد کودک یک تغییر شدید برای کودکان به نظر برسد، اما می تواند یک تجربه هیجان انگیز باشد. آنها می توانند از تجربه ترس به هیجان برسند ؛ درست همانطور که وقتی بر ترسی غلبه می کنیم، مانند سخنرانی در جمع یا پرواز، احساس هیجان می کنیم.
اغلب مربیان گاهی اوقات از حواس پرتی برای کاهش اضطراب کودک استفاده می کنند و به کودک چیزی می دهند تا روی آن تمرکز کند. والدین نیز بعضا تلاش می کنند این حس را در فرزندشان القا کنند که حال او خوب خواهد شد و نگرانی اش برطرف می شود و به فرزند خویش می گویند که به زودی به سوی او بازخواهند گشت . اما تا زمانی که والدین و مربیان کارهایی انجام می دهند که باعث حواس پرتی او از اضطرابش می شود، این اضطراب سریع تر بازمی گردد. مثل قدم زدن والدین هنگام جدا شدن از فرزند برای مدتی ، این کار اضطراب کودک را هنگام جدا شدن والدین افزایش می دهد. در واقع با این کارها این پیام به کودک منتقل می شود که نگرانی اش به جاست و مساله ای برای ترس وجود دارد که والدین می خواهند به او دلداری بدهند یا حواسش را پرت کنند. اما اگر والدین به کودک اطمینان دهند که موردی برای نگرانی وجود ندارد، کودک نیز راحت تر با اضطرابش کنار می آید زیرا کودکان اضطراب والدینشان را حس می کنند.
اضطراب جدایی در سنین 1 تا 3 سال
اگر با وجود راهکارهای گفته شده اضطراب کودک ادامه پیدا کرد، ممکن است نشان دهنده این باشد که کودک هنوز برای جدا شدن و رفتن به مهد کوچک است. کودکان معمولا در سنین 1 تا 3 سال هنوز آماده رفتن به مهد نیستند. این مساله بدان معناست که باید به این کودکان زمان داد تا به محیط‌های جدید به عنوان مکانی امن و قابل اعتماد عادت کنند و در واقع فرصتی برای سرگرم شدن وجود داشته باشد.
کلام نهایی
با این روش ها می توان بر اضطراب جدایی کودک غلبه کرد :
- اعتمادتان به کودکان جدید، مربیان و مکان جدید را به کودک نشان دهید تا کودک از این حس اعتماد الگوبرداری کند.
- با افراد غریبه رفتار دوستانه داشته باشید تا آنها وارد حلقه مورد اعتماد کودک شوند.
- به فرزندان خود به خاطر کار و بازی هایی که به خوبی و با همکاری دیگران انجام داده اند، توجه کنید.
- اگر اضطراب ادامه داشت، به کارهای گفته شده ادامه دهید، به احتمال زیاد کودکان به محیطی که اغلب به آن سر می‌زنند عادت می‌کنند و احتمالاً آن را مکانی سرگرم‌کننده برای بازی، یادگیری و دوست‌یابی خواهند دید.
بیشتر بخوانید:
اضطراب چه زمانی به یک اختلال اضطرابی تبدیل می شود؟
دوره های روانشناسی مرتبط دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران ویژه روان‌شناسان، روان درمانگران، دانشجویان و مشاوران:
